Shiatsu (shi = vinger, atsu = druk) is een manier van lichaamstherapie of massage die onder andere is ontwikkeld in Japan door Tokujiro Namikoshi, en later door zijn zoon Toru Namikoshi. Beiden ontwikkelden hun kennis door "trial-and-error".Shiatsu is gebaseerd op westerse kennis over anatomie en fysiologie, maar niet op de westerse vormen van therapie. Shiatsu wordt gebruikt bij rugpijn, migraine en whiplash. De werkzaamheid van Shiatsu is niet wetenschappelijk bewezen - al wordt hier de laatste jaren meer onderzoek naar gedaan.Bij Shiatsu worden de duimen, handpalmen, en vingers gebruikt om druk uit te oefenen op bepaalde plaatsen op het lichaam. Hierbij wordt door de behandelaar niet met spierkracht gewerkt maar wordt het eigen lichaamsgewicht gebruikt om druk uit te oefenen.De manier van masseren van Tokujiro Namikoshi of die van Toru Namikoshi kreeg een breder draagvlak laat in de jaren 50. In Japan is de opleiding tot klassieke Shiatsu-therapeut gereguleerd door de overheid.
Inhoud
1 De ontwikkeling van Shiatsu
2 Belangrijke data
3 Karakteristieken van klassieke vorm van Shiatsu
4 Behandeling
 
De ontwikkeling van Shiatsu
Namikoshi's zoon Toru studeerde chiropractie in de VS. Hij verwierf kennis over de ruggengraat en de viscera (de interne organen in de buik- en borstholte) en breidde zo de kennis van de klassieke Shiatsu van zijn vader uit.Namikoshi was niet op de hoogte van de Chinese geneeskunst. Latere beoefenaars van Shiatsu, zoals Shizuto Masunaga (een student van Namikoshi), begonnen overeenkomsten te ontdekken met de Chinese geneeskunst daar waar het betreft de locaties waar op het lichaam druk wordt uitgeoefend. Deze komen overeen met de punten die in de Chinese geneeskunst als punten op meridianen bekendstaan (acupunctuurpunten). Echter, in tegenstelling tot de uit de Chinese geneeskunst bekende methoden acupunctuur en acupressuur waarbij specifieke, gedefinieerde punten op de meridianen gestimuleerd worden voor het behandelen van een aandoening, wordt bij Shiatsu op álle punten, die met een meridiaan overeenkomen, druk uitgeoefend. De Shiatsuvorm ontwikkeld door Masunaga is bekender in Europa dan in Japan.Er zijn twee stromingen in de Shiatsu. Eén stroming - ook wel Zen shiatsu - is meer gebaseerd op traditionele Chinese geneeskunde "(TCM)". De andere stroming - Namikoshi stijl - is meer gericht op incorporatie van Westerse anatomische en pathologische theorie. Shiatsu wordt gereguleerd door verenigingen van Shiatsu therapeuten. Shiatsu ontwikkelt zich nog steeds, m.n. in Europa en Amerika .
 
 Belangrijke data
 
1912 Namikoshi gebruikt zijn techniek bij zijn zieke moeder.
1919 Namikoshi noemt zijn therapie Shiatsu.
1925 Namikoshi opent zijn eerste kliniek voor Shiatsu-therapie. Zijn latere student Shizuto Masunaga is in dat jaar geboren.
1940 Namikoshi opent het eerste Shiatsu-college.
1953 Namikoshi en zijn zoon introduceren Shiatsu-therapy in VS bij chiropracticus Dr. B.J. Palmer.
1955 Shiatsu-therapie werd erkend door de Japanse overheid, maar alleen in combinatie met anma (chinese massage) en moxibustion.
1957 Shiatsu-therapie krijgt erkenning in Japan als een specifieke therapie.
1958 Shizuto Masunaga voltooit zijn studie aan het 'Japan Shiatsu College' en begint er te onderwijzen in psychologie.
1964 Shiatsu wordt officieel aangenomen door het Ministerie van Gezondheid in Japan.
1957 Shiatsu-therapie krijgt erkenning in Japan als een specifieke therapie.
1977 De door Tokojiro Namikoshi opgeleide Denis Binks opent eerste Nederlandse School met officiële erkenning door het Shiatsu hoofdcentrum in Tokyo
1983 De Nippon Nederlandse Shiatsu School wordt een Stichting zonder winstoogmerk.
1993 Toru Namikoshi opent officieel de European Shiatsu Association en de European Shiatsu Academy met als doel toekomstige samenwerking binnen Europa te realiseren.
1994 Toru Namikoshi overlijdt op 20 mei.
1997 Denis Binks overlijdt totaal onverwacht waarna een periode van stilte volgt. Onder leiding van collega’s uit de Denis J. Binks School in Rome wordt de school in een iets andere vorm nieuw leven ingeblazen
1998 De Dutch Shiatsu Academy (DSA) gaat van start met een opleiding waarin Shiatsu, traditionele Chinese geneeskunde, Westerse Geneeskunde en Natuurgeneeskunde zijn geïntegreerd.
2000 De eerste groep studenten begint met de Namikoshi opleiding zoals deze in de nieuwe structuur van de European Shiatsu Academy sectie Nederland wordt gegeven.
 
Karakteristieken van klassieke vorm van Shiatsu
De klassieke vorm van Shiatsu heeft de volgende karakteristieken:
 
Massage wordt gedaan met de blote handen (geen apparaten, ellebogen, knieën, of voeten)
Er wordt alleen druk uitgeoefend aan het oppervlak van het lichaam (sommige nieuwere stijlen gebruiken ook wrijvingen en het uitrekken van de armen en benen)
Men blijft geheel gekleed (in nieuwere stijlen alleen als dat gewenst is).
 Behandeling
 
De werkzaamheid van Shiatsu-therapie is niet wetenschappelijk bewezen al wordt hier vooral in Angelsaksische landen de laatste jaren veel aan gewerkt.
 
De therapie wordt gebruikt bij de volgende aandoeningen:
rugpijn
migraine of andere soorten hoofdpijn
whiplash en stijfheid in de nek
gereduceerde mobiliteit
menstruatiepijnen
spijsverteringproblemen
verschijnselen van astma
sportblessures
"frozen shoulder"
ischias
hypertensie
Fysieke aandoeningen, emotionele onevenwichtigheid en mentale rusteloosheid (in combinatie met counseling)